
روزنامه ایران نوشت:
اواخر فصل بهار و با آغاز فصل تابستان، میزان تابش نور آفتاب شدیدتر
میشود و باتوجه به اینکه کشورمان از لحاظ منطقه جغرافیایی یکی از کشورهای
پرتابش و پرتشعشع نور خورشید محسوب میشود، روزهای ابری کمتری را به نسبت
روزهای آفتابی داراست. به همین دلیل میزان رطوبت هوا نیز کمتر است. همه
این عوامل دست به دست هم دادهاند تا حساسیتهای فصلی و تحریکات چشمی به
دلیل شدت تابش نور آفتاب تشدید شود. یکی از روشهای مناسب برای کاهش این عوارض استفاده از عینک آفتابی است. رنگ پوست و انتخاب عینک استفاده صحیح از عینک آفتابی تأثیر مثبتی در پیشگیری از بسیاری مشکلات و
اختلالات چشمی دارد و استفاده نادرست از آن مشکلاتی را برای فرد و
بیناییاش ایجاد میکند. عینکهای آفتابی باید براساس روشهای علمی تجویز، ارائه و مورد استفاده
قرار گیرند. دکتر ابراهیم جعفرزادهپور، دانشیار اپتومتری دانشگاه علوم
پزشکی تهران در مورد تجویز عینکهای آفتابی و نکات مهم در مورد آنها
میگوید: عینک آفتابی بایستی توسط پزشک و یا حرفههای وابسته پزشکی تجویز
شود. به همین دلیل تهیه عینک از دستفروشها و یا فروشگاههایی که فاقد
اطلاعات علمی و صحیح مربوط به عینکهای آفتابی هستند به هیچ عنوان توصیه
نمیشود. علاوه بر این عینک آفتابی باید براساس نیازهای بینایی فرد استفاده شود.
برای مثال فردی که راننده است باید عینکی را انتخاب کند که به وسیله آن
مسیر حرکت را به خوبی ببیند، مهندسی که از معدن، محوطه بیابانی و یا نیمه
بیابانی بازدید میکند و یا فردی که در مسیر منزل به محل کارش در رفتوآمد
است، لازم است بسته به نیازش، آب و هوای محل سکونت، دمای هوا، گردوغبار
موجود، شدت نور خورشید، ارتفاع از سطح دریا، میزان ساعاتی که در مقابل نور
خورشید قرار دارد و… در انتخاب عینک آفتابی دقت به خرج دهد. پوستهای سفید و گندمی رنگ در انتخاب عینک آفتابی شرایط یکسانی ندارند،
همچنین شرایط انکساری، دوربینی، نزدیکبینی و یا آستیگماتیسمی چشم افراد
انتخاب عینک را با حساسیت بیشتری مواجه میکند. تیرگی عینک جمعبندی تمام عوامل در نظر گرفته شده فوق، این نکته را رهنمون میسازد که میزان تیرگی عینکهای آفتابی بسیار مهم است. دکتر جعفرزادهپور میگوید: اگر عینک آفتابی تهیه شده، عینک استانداردی
باشد بر روی دسته عینک یا دفترچه و مدارک آن، عددی مربوط به این شاخص حک
میشود و در غیر اینصورت، عینک خریداری شده، معتبر نیست. وی ادامه میدهد: اگر فردی میخواهد، در محیطهای شهری، به صورت روزمره
از عینک آفتابی استفاده کند و یا قصد دارد در جادههای بین شهری بیشتر از
دو ساعت رانندگی کند بایستی میزان چگالی نوری یا O.D عینکش در حدود «2»
باشد که این شاخص، میزان تیرگی عدسی عینک را نشان میدهد. همچنین آن دسته
از افرادی که چشمهای روشن با مردمک نسبتاً باز دارند و یا جراحی انکساری
انجام دادهاند و ممکن است نور در شب آزارشان دهد، از عینکهایی استفاده
میکنند که در بین عوام به عینک شب معروف شده است. در صورت استفاده از چنین
عینکهایی باید برای کاهش خیرگی نور، میزان چگالی نوریاش بین 1/0 تا 3/0
باشد علاوه بر این آن دسته افرادی که به صورت حرفهای یا تفننی کوهنوردی
میکنند باید از عینکهایی با میزان چگالی 3 و کسانی که در کوهستانهای
برفی فعالیت میکنند بایستی عینک آفتابی با چگالی نوری 4 را انتخاب کنند. یکی دیگر از موارد بسیار مهم در انتخاب عینک های آفتابی رنگ آنها است که
دکتر جعفرزادهپور در اینباره میگوید: معمولاً عینکهای آفتابی به دو
رنگ متداول خاکستری و قهوهای موجودند. اگر فرد در محیطی قرار دارد که
تشعشعات ماوراءبنفش و پرتوهایی با طول موج کوتاه در آن محیط به میزان
زیادی وجود دارد بهتر است از عینکهایی با رنگ قهوهای استفاده کند و رنگ
خاکستری عینکها معمولاً در محیطهایی که شرایط طیفی یکنواخت و نسبتاً
ثابتی دارد، بیشتر توصیه میشود. در ضمن برای چگالیهای نوری کمتر از 5/2 تفاوت زیادی در رنگ عینکهای
آفتابی مطرح نیست و حتی میتوان از عینکهایی با رنگ سبز نیز استفاده کرد
اما به هیچ عنوان نبایستی از عینکهایی با رنگ آبی استفاده شود زیرا طول
موجهای کوتاه را از خود عبور میدهد و ممکن است خطراتی را ایجاد کند. پرتوهای فرابنفش از نظر دکتر جعفرزادهپور، شکل عینک آفتابی هم در انتخاب آن اثرگذار
است. او معتقد است فرم عینکهای آفتابی به سه شکل کلی تقسیمبندی میشود: عینکهایی که انحنای زیادی دارند و کاملاً روی صورت را میپوشانند
عینکهای بسیار خمیدهای هستند که برای آن دسته افرادی که ساعات زیادی را
در معرض نور خورشید قرار دارند و چگالی نوری عینکشان بیشتر از 5/1 است،
توصیه میشود. وی ادامه میدهد: نوع دیگری از عینکها که استفاده نسبتاً زیادی دارد،
عینکهای آفتابی پلارید هستند که علاوه بر جذب پرتوهای محیطی به صورت
عمودی، پرتوهای انعکاسیافته از سطوح براق را نیز به صورت اختصاصی جذب
میکنند و سبب میشوند که راندمان جذب پرتوها به صورت مؤثرتری افزایش پیدا
کند. با ارائه این نکات ریز و دقیق این نتیجه به دست میآید که عینک آفتابی و
تجویز آن بسیار حساستر و در مواقعی دشوار از عینک طبی معمولی خواهد بود و
حتماً باید توسط یک فرد آگاه به عینکهای آفتابی توصیه و تجویز شود.
بسیاری از افراد بهطور غیرعلمی و خودسرانه، اقدام به تهیه عینک آفتابی
میکنند و ممکن است علیرغم پرداخت هزینه زیاد، از فواید مطلوبی برخوردار
نشوند و نکته قابل تأمل این است که گرانقیمت بودن یک عینک نشاندهنده
کیفیت آن نیست چرا که ممکن است فردی با پرداخت هزینه کمتر تأثیر بیشتری را
دریافت کند و در مقابل ممکن است عینک گرانقیمت و غیراستاندارد شرایط
ایدهآل را فراهم نکند.
دکتر جعفرزادهپور، نکات حائز اهمیت دیگر را اینگونه مطرح میکند: رنگ چشم و
پوست افراد در انتخاب عینک آفتابی بسیار مهم تلقی میشود چرا که رنگهای
متفاوت پوست افراد، انعکاسهای متفاوتی دارد. برای نمونه ناراحتی از شدت
خیرگی نور یکی از علائم پرتوهای انعکاس یافته از بافتهای اطراف چشم است.
دکتر ابراهیم جعفرزادهپور در خصوص میزان تیرگی در عینکهای آفتابی
استاندارد، شاخصی به نام Optical Density یا چگالی نوری را مطرح میکند که
با علامت یا حروف اختصاری O.D نشان داده میشود.
از دیدگاه دکتر ابراهیم جعفرزادهپور، دانشیار اپتومتری، جنس عینکهای
آفتابی نیز در انتخاب عینک بسیار مؤثر است. این متخصص میگوید: جنس
عینکهای آفتابی باید از جنس پلیکربنات یا از ترکیبات جاذب کامل پرتوهای
ماوراءبنفش باشد زیرا یکی از عوامل شناخته شده در ایجاد عوارض چشمی پرتوهای
فرابنفش است. بنابراین هر نوع عینک آفتابی بایستی جاذب این نوع از
پرتوهای غیرمرئی که بسیار خطرناک نیز هستند، باشند.
هر چه زمان مواجهه فرد با نور خورشید کمتر و یا میزان نوری که به چشمانش
میرسد محدود باشد، میتوان از عینکهای خمیده و یا متداول استفاده کند اما
فراموش نشود که اگر از عدسیهای تماسی استفاده میکند بهتر است از
عینکهای آفتابیای بهرهمند شود که حفاظت کاملی از چشمانش میکند.
مدت زمان زیادیه که دارم از لنز استفاده می کنم و باهاش تا حالا مشکلی
نداشتم. یادت باشه موقع خرید به این نکات دقت کنی: اول اینکه حواست باشه که
حتماّ بسته بندی آکبند باشه. برای اینکه از این قضیه مطمئن باشی بهتره که
از دکتر چشم پزشک لنزو بخری. توی این مغازه ها خیلی راحت لنز دست دومو مثل
اولش بسته بندی مکنن و به مردم میندازن! (فراموش نکن که لنز دست دوم میتونه
بیماری ایدزو انتقال بده)
بعد اینکه حواست به تاریخ مصرفش باشه که تاریخش نگذشته باشه. تاریخاشون
معمولاّ دو ساله که تو این دو سال میتونی به مدت شش ماه(24ساعت) ازش
استفاده کنی(بیشتر از این مدت منافذ لنز بسته میشه. هرچند که تاریخ مصرفش
نگذشته باشه). اگر ساخت سال جاری باشه که چه بهتر. اگر موفق شدی و خریدی
یادت باشه که هر وقت تاریخ مصرفش تموم شد بندازیش دور چون استفاده از لنز
فاسد خیلی ضرر داره.
برای اینکه لنزت خراب نشه و چشماتو اذیت نکنه سعی کن ازش خوب نگهداری کنی.
مثلاّ قبل و بعد گذاشتن خوب با سرم شستشو بشورش و حواصت باشه که ناخون روش
کشیده نشه. با یه خراش ناخون باید بندازیش دور چون قرنیه چشمتو خراش میده.
توصیه میکنم همیشه ناخونای شصت و اشارتو از ته بگیری و سوهان بکشی.
راستی یه نکته که اکثراّ نمیدونن پشت و رو داشتن لنزه( در لنزهای نرم یا
soft ) اگر لنزو برعکس بذاری توی چشمت خیلی اذیت میکنه به جای اینکه چشم
بهش عادت کنه نسبت بهش واکنش نشون میده و قرمز میشه. برای اینکه پشت و روی
لنزتو تشخیص بدی دو گوشه لنزو با دو انگشت بگیر و به هم نزدیک کن اگر لنز
لوله شد درسته ولی اگه دو طرف لنز از هم دور میشدن باید برعکسش کنی.
یه نکته مهم رو فراموش نکن: هیچ وقت با لنز نخواب. چون خیلی ضرر داره و حتی
خدایی نکرده باعث عفونت و در نهایت کوری میشه. البته به جز لنزهای هفتگی
که اکه از اونا بخری فقط کافیه یک بار در هفته از چشمات در بیاری و شستشو
بدی و دوباره بذاری تو چشمت تا هفته بعد.
لنزهای نرم یا soft بهتر از لنزای سخته یا hard
اگر چیزایی که گفتمو رعایت کنی برات هیچ مشکلی پیش نمیاد و میتونی سالها از لنز اسنفاده کنی.
یه مارک خوب هم که میشناسم و ازش راضی بودم ماکسیمهmaxim. یه کم قیمتش زیاده ولی هرچی برای چشمات خرج کنی ضرر نمیکنی.
موفق باشی
دلیل اصلی رنگی بودن عنبیه چشم، رنگدانه های کوچک ملانین است، اما تیره یا روشن بودن چشم به دو عامل اصلی ژنتیک و میزان رنگدانه های موجود در عنبیه باز می گردد.
در تمامی چشم ها، بافت پوششی عنبیه دارای رنگدانه مشکی به نام ملانین است. در صورتی که پراکندگی این رنگدانه ها زیاد باشد چشم فرد تیره و در صورتی که کم باشد، روشن می شود.
طبق این نظریه چند ژن مسوول تعیین رنگ چشم های یک فرد است. در این میان برخی ژن ها تاثیر بیشتری می گذارند.
اصلی ترین ژن که تا 74 درصد در شکل گیری رنگ چشم دخیل است ژن OCAZ است. این ژن، پروتئینی با عنوان P را رمزگذاری می کند که در تولید ملانین نقش دارد و شکل دهنده رنگ قهوهای، آبی و سبز است.
ژنهای دیگری با اسامی Eycl1، Eycl2 و Eycl3 نیز ژنهایی هستند که نقش فرعی در این میان دارند وسبب بروز رنگ های مخلوطی مثل سبز مایل به آبی، طوسی مایل به آبی، قهوهای، بلوطی و ... می شوند.
تحقیقات اخیر دانشمندان روی گروهی از افراد چشم آبی نشان داده است، جهشی کوچک در OCAZ می تواند سبب محدود شدن تولید ملانین عنبیه و آبی شدن چشم شود.
جالب است بدانید که اگر فعالیت این ژن به طور کامل محدود شود، فرد دچار ناراحتی خاصی به نام آلبینیسم یا زالی می شود که در اثر آن موهای فرد سفید و چشمانش قرمز خواهد شد.
شاید شما هم با افرادی رو به رو شده باشید که رنگ دو چشم آن ها با هم متفاوت است. این اختلال در انسان ها معمولا نادر است، ولی در حیوانات رواج بسیاری دارد و دلیل آن هم متفاوت بودن میزان ملانین موجود در هر یک از عنبیه هاست. دلیل اصلی بروز این بیماری جهش ژنی است که می تواند ارثی نیز باشد. البته برخی داروهای خاص نیز می توانند سبب افزایش یا کاهش مقدار رنگدانه در هر یک از چشم ها شوند. برخی مبتلایان به این مشکل، برای پوشاندن آن از لنز استفاده می کنند، اما برخی دیگر این حالت را دوست دارند و با آن به طور طبیعی کنار آمدهاند.
طبق تحقیقات وسیعی که در رابطه با زمان ثابت شدن رنگ چشم صورت گرفته است، معلوم شد، رنگ چشم نوزادان از هنگام تولد تا شش ماهگی در حال تغییر است و دلیل آن هم افزایش یا کاهش ملانین است.
از سوی دیگر برخی از رنگ های چشم در برخی نقاط جهان فراوانی بیشتری دارند؛ به طور مثال رنگ بلوطی یا خرمایی بیشتر در اروپا دیده می شود و رنگ قهوه ای مایل به مشکی، رنگ غالب در سراسر جهان است.
رنگ های چشم روشن مانند سبز، آبی و طوسی نیز بیشتر در کشورهای آمریکایی و برخی کشورهای آسیایی نظیر هند و ترکیه دیده می شود.